Pierwsza pomoc

BLS / AED – nowy algorytm

3 lipca 2016

Nauki medyczne rozwijają się cały czas.  W medycynie ratunkowej “czas” jest kluczowy… 1 sekunda – tyle powinno trwać wykonanie jednego oddechu w trakcie RKO. 10 sekund należy poświęcić na ocenę oddechu . 1 minuta – tyle czasu trwa przygotowanie ZRM do wyjazdu do pacjenta w ciężkim stanie. 2 minuty – tyle trwa pętla ALS. 4 minuty – tyle czasu wytrzyma niedotleniony, statystyczny mózg zanim dojdzie w nim do nieodwracalnych zmian. “Złota godzina” to czas od wystąpienia zagrożenia zdrowotnego do udzielenia pomocy medycznej. 12 godzin – tyle trwa przeciętny dyżur (często jednak 24 godziny). 6 miesięcy – tyle czasu kursant pamięta zagadnienia z pierwszej pomocy od szkolenia. 3 lata – tyle student przygotowuje się do wykonywania zawodu ratownika medycznego. 5 lat – tyle trwa aktualizowanie wiedzy z medycyny resuscytacji przez ERC. Pod koniec zeszłego roku weszły nowe “Wytyczne resuscytacji 2015”, które obowiązywać będą przez kolejne lata. Pomimo niewielu zmian jakie zostały wprowadzone, chcielibyśmy, żeby na Justsaveit dostępne były zawsze najświeższe informacje. We współpracy z Centrum Nowoczesności w Toruniu stworzyliśmy interpretację najnowszego algorytmu BLS/AED, który można znaleźć na samym dole wpisu. Wierzymy, że zdjęcia jasno oddają wykonywane czynności. Nowy algorytm łączy w sobie RKO oraz użycie AED. Wcześnie zastosowany zwiększy przeżywalność w nagłym zatrzymaniu krążenia.

1

Każdego roku z powodu nagłego zatrzymania krążenia umiera 700 tys. kobiet i mężczyzn. Może spotkać każdego, w dowolnym czasie i miejscu. Może wystąpić nawet u zdrowych dzieci i nastolatków. Kobieta widoczna na dalszym planie, udzielając pomocy zgodnie z najnowszymi wytycznymi, zwiększy szansę na przeżycie tego człowieka z 0-2% do 50-70%. Zobaczmy jak to powinno wyglądać, krok po kroku.

2

Podchodząc do poszkodowanego sprawdza, czy nic jej nie zagraża. Ważne jest, żeby zachować spokój i myśleć przede wszystkim o swoim bezpieczeństwie, dlatego zanim zacznie cokolwiek robić zakłada rękawiczki z breloczka.

3

W pierwszej kolejności ocenia reakcję poszkodowanego. Wystarczy chwycić i potrząsnąć za ramiona, mówiąc “halo! halo! słyszysz mnie?”. Warto dokonywać oceny w sposób asekuracyjny. Gdyby okazało się, że mężczyzna jest pijany, agresywny, pod wpływem środków odurzających, kobieta mogłaby bezpiecznie odskoczyć na bok.

4

Zapomnij już o badaniu tętna. Należy sprawdzić tylko i wyłącznie oddech. Jednak najpierw trzeba zrobić bardzo ważną czynność widoczną na zdjęciu. To udrożnienie dróg oddechowych, które uzyskać można poprzez odchylenie głowy do tyłu. Położenie rąk nie jest przypadkowe. Zapamiętaj “czoło & żuchwa”.

5

Teraz należy nachylić się i wytężyć zmysły. Zobacz jak dziewczyna obserwuje, czy klatka piersiowa się unosi. Wysłuchuje i wyczuwa ruch powietrza na swoim policzku. Na ocenę warto poświęcić nie mniej niż 10 sekund. Jeśli możesz podejrzewać wyziębienie, staraj się ocenić oddech przez około minutę. Prawidłowy oddech powinieneś usłyszeć minimum 2 razy na 10 sekund. Jeśli usłyszysz charczenie, dziwne dźwięki, potraktuj to jak brak oddechu. Jeśli jednak poszkodowany oddycha prawidłowo, to znaczy, że wystarczy ułożyć go do pozycji bezpiecznej i czekać na wezwany ZRM (każda nieprzytomna osoba musi trafić do szpitala).

6

Po sprawdzeniu czynności życiowych kobieta ma wystarczająco dużo informacji, żeby zadzwonić pod numer alarmowy 112/999. Warto wykorzystać inną osobę, która jest z Tobą na miejscu zdarzenia. Resuscytację należy rozpocząć jak najszybciej!

7

Druga osoba nie tylko wykonuje telefon alarmowy, ale przynosi najbliższe AED. Jeśli urządzenie znajduje się niedaleko i jesteś sam na miejscu zdarzenia, czym prędzej udaj się po defibrylator. Wykorzystaj każdą szansę na przyniesienie urządzenia!

8

Resuscytację należy prowadzić w stosunku 30 : 2. Uciski należy wykonywać na głębokość 5 – 6 cm, z częstotliwością 100 – 120 ucisków/minutę. Jeśli masz problem z zachowaniem odpowiedniego rytmu, poproś kogoś o włączenie piosenki Bee Gees – Stayin’ Alive. Pozycja ciała podczas masażu jest bardzo ważna. Jeśli nie będziesz uciskać prostopadle do klatki piersiowej i będziesz zginać stawy łokciowe zamiast używania ciężaru swojego ciała, szybko się zmęczysz a masaż będzie nieefektywny.

9

Po 30 uciśnięciach należy wykonać 2 oddechy. Kobieta ponownie udrażnia drogi oddechowe. Dodatkowo zaciska skrzydełka nosa poszkodowanego. Kątem oka obserwuje klatkę piersiową podczas wykonywania wdechu. Jeśli klatka piersiowa się uniesie, to znaczy, że wdech został wykonany prawidłowo. Kiedy klatka opadnie można wykonać następny. Warto zapewnić sobie jakąś barierę między ustami. Jednorazową maseczkę do RKO można nosić przy sobie w breloczku razem z rękawiczkami. Najlepszy do prowadzenia wentylacji jest pocket mask, który możesz mieć w każdej apteczce. Uwaga! Jeśli nie masz dostępu do maseczki/nie chcesz wykonywać wentylacji, wykonuj samo uciskanie klatki piersiowej bez przerw na oddechy ratownicze.

10

AED powinno zawsze znajdować się w widocznym miejscu, w “skrzynce życia”, która umożliwia natychmiastowe wyjęcie urządzenia. Symbolem AED jest białe serce z błyskawicą na zielonym tle. Defibrylatory najczęściej znajdują się w miejscach publicznych, w dużych skupiskach ludzi. Szukaj ich w marketach, urzędach, obiektach sportowych, przychodniach, a także w prywatnych przedsiębiorstwach. Każdy może je użyć, bez żadnego kursu lub wykształcenia medycznego. Zajrzyj do którejś z map internetowych, np. Ratuj z sercem.

11

Jak tylko pojawi się AED natychmiast włącz i wykonuj polecenia. Defibrylator wydaje polecenia głosowe w języku urzędowym kraju, w którym się znajduje. Urządzenie prowadzi ratującego przez rko jak za rękę. Nie trzeba mieć jakiejkolwiek wiedzy z zakresu działania AED i defibrylacji, co oznacza, że praca z nim jest całkowicie bezpieczna. Każdy taki defibrylator posiada tylko dwa przyciski. Jeden ON/OFF służy do włączenia urządzenia, drugi SHOCK do wykonania wyładowania elektrycznego.

12

Pierwsza komenda głosowa po włączeniu AED – “wyjmij elektrody z opakowania i przyklej do gołej klatki piersiowej poszkodowanego“. Na elektrodach zawsze umieszczona jest instrukcja, gdzie należy je umieścić. Jedną należy przykleić pod prawym obojczykiem, drugą pod lewą pachą.

13

W trakcie naklejania elektrod wskazane jest żeby druga osoba prowadziła RKO.

14

Podłącz wtyczkę elektrod“. Taka będzie kolejna komenda. Gniazdo wtyczki znajduję się w różnych miejscach, w zależności od producenta i modelu urządzenia. Znalezienie nie jest trudne.

15

Analiza rytmu serca w toku. Nie dotykaj poszkodowanego“. AED analizuje pracę serca żeby podjąć decyzję w celu wykonania lub odstąpienia od defibrylacji. Każde dotknięcie poszkodowanego może zakłócić analizę, tym samym wydłużając ją.

16

Defibrylacja zalecana. Ładowanie. Upewnij się, czy nikt nie dotyka poszkodowanego. Wciśnij migający przycisk“. To jedyny niebezpieczny moment. Nikt nie może dotykać poszkodowanego.

17

Dotykanie bezpieczne. Rozpocznij resuscytację“. Nie wolno wyłączać urządzenia, ani odklejać elektrod! Należy dalej wykonywać RKO w stosunku 30:2. Po 2 minutach urządzenie wyda komendę – “przerwij resuscytację. Analiza rytmu serca w toku“. AED będzie chciało analizować pracę serca co 2 minuty. Dziewczyny stworzyły zgrany zespół. Jedna uciska, druga już przygotowuje się do wykonania oddechów ratowniczych. Moment w którym AED prowadzi analizę to dobry czas żeby zamienić się z partnerem w wykonywanych czynnościach.

18

Resuscytację można przerwać w 4 sytuacjach: przyjazd ZRM / reakcja poszkodowanego (otwarcie oczu, ruch, powrót oddechu) / wyczerpanie sił / pojawienie się niebezpieczeństwa. Ratownicy medyczni pojawiają się na miejscu i wdrażają procedury ALS.

dd

 

Podziękowania dla ekipy: Asia Krause, Marta Moskała, Mateusz Wójcik, Jakub Fijak, Marcin Centkowski, Anna Wronka.

Dziękujemy za współpracę Centrum nowoczesności w Toruniu oraz WSPR Bydgoszcz – Dział szkoleń.

 

Zapraszamy do udostępniania wpisu oraz dzielenia się opinią w komentarzach. Życzymy udanych i bezpiecznych wakacji!

Zobacz także

9 komentarzy

  • Reply cotti 7 lipca 2016 at 10:32

    Co jeśli nie mam przy sobie maseczki? Ryzykować, czy nie wykonywać wdechów?

    • Reply Maciej Romaniuk 9 lipca 2016 at 11:39

      Wentylację bez dostępnej maseczki/pocketmask lub czegokolwiek (np. woreczek foliowy) prowadzimy zawsze na własną odpowiedzialność – ryzykujemy. W takiej sytuacji warto prowadzić resuscytację bez oddechów ratowniczych, wykonując samą kompresję klatki piersiowej. Uzupełniłem wpis poruszając ten problem pod zdjęciem dot. wentylacji. Pozdrawiam!

  • Reply Medisaver 8 lipca 2016 at 10:16

    Brak informacji o trybie działań bez wentylacji!

    • Reply Maciej Romaniuk 9 lipca 2016 at 11:28

      Dzięki za słuszną uwagę. Wpis uzupełniony. Pozdrawiam

  • Reply Kasia 9 lipca 2016 at 12:53

    Super!przejrzyście i dokładnie opisane czynności 🙂

  • Reply Michał 10 lipca 2016 at 07:57

    Według wytycznych 2015 podczas prowadzenia RKO przez 2 osoby należy to robić naprzemiennie, tzn. jedna osoba wykonuje uciski i wdechy przez 2 minuty podczas gdy druga odpoczywa a potem następuje zmiana. Już chyba w 2010 pojawiły się takie zalecenia więc fragment dotyczący “zgranego duetu” chyba nie do końca jest zgodny z wytycznymi.
    Pozdrawiam

    • Reply Maciej Romaniuk 11 lipca 2016 at 00:35

      Drogi Michale! Jest wyraźnie napisane “Moment, w którym AED prowadzi analizę to dobry czas żeby zamienić się z partnerem w wykonywanych czynnościach”, tzn. co 2 minuty – tak jak zalecają Wytyczne ERC. Napisałem “zgrany duet”, ponieważ jedna wykonuje masaż a druga oddechy ratownicze (nie jest to męczące i pozwala na minimalizowanie przerw w uciskach klatki piersiowej) – również zalecane przez Wytyczne ERC. Nie ma tutaj niczego co byłoby niezgodne, chyba, że coś źle zrozumiałeś. Pozdrawiam

  • Reply zaliczeniesesjanadzisiaj 4 lutego 2020 at 15:58

    1. A co jak jest tylko jedna osoba reanimująca ? Kiedy może odejść od człowieka ? Ma zacząć od reanimacji czy od podłączenia elektrod czy od 2 oddechów ?

    2. W przypadku np. Topielca jak działać samemu ? Zacząć od 5 oddechów i po wytarciu go na sucho odrazu podłączyć defibrylator . Czy wgl zacząć od defibrylatora ?

    Co do tekstu bardzo dobrze opisane i pomocne jednak ciekawi mnie jak jest się samemu co wtedy

    • Reply Maciej Romaniuk 6 lutego 2020 at 21:10

      Dla ratowania życia pacjenta kluczowe jest jak najszybsze uruchomienie systemu ratownictwa medycznego, czyli wezwanie pogotowia ratunkowego. Jeśli jesteśmy sami, sytuacja może wymagać od nas wykonania kilku czynności prawie w jednym czasie. Ocena pacjenta (przytomność, oddech), wołanie o pomoc, telefon na 112/999, rozpoczęcie resuscytacji, podłączenie AED – jeśli jest na miejscu). Jeśli pacjent doznał NZK w naszej obecności i nie mamy możliwości wezwania pomocy, nie ma też świadków, wykonujemy resuscytację przez ok. 1 minutę a następnie udajemy się po pomoc. Jeśli znajdujemy pacjenta bez oznak życia, od razu udajemy się po pomoc. Wiele zależy od okoliczności, w których się znajdujemy. W przypadku osoby podtopionej zawsze należy wytrzeć klatkę piersiową przed podłączeniem elektrod (dotyczy to każdej wilgotnej klatki piersiowej). 5 oddechów początkowych będzie dobrym postępowaniem nie tylko w przypadku os. podtopionej, ale także wszystkich dzieci i osób, które dusiły się przed zatrzymaniem krążenia (podduszeni, zatruci). Pamiętaj, że AED jest priorytetem, obok szybkiego wezwania służb oraz wysokiej jakości resuscytacji. Mam nadzieję, że ta odpowiedź trochę Ci pomogła. Wkrótce pojawi się wpis “Samotna resuscytacja”, do którego mnie zainspirowałaś. Dziękuję i pozdrawiam.

    Zostaw odpowiedź